پاکسازی پوست یکی از روش‌های موثر برای حفظ شادابی و سلامت پوست است، اما اگر به‌درستی انجام نشده یا از محصولات نامناسب استفاده شود، می‌تواند عوارضی مانند التهاب، جوش، خشکی یا حساسیت ایجاد کند. بسیاری از افراد پس از پاکسازی با تغییرات ناخوشایند یا به عبارتی با عوارض پاکسازی پوست خود مواجه می‌شوند که معمولاً ناشی از اشتباه در انتخاب روش و دستگاه مناشب یا عدم مراجعه به متخصصان حرفه‌ای است. به همین دلیل توصیه می‌شود برای پیشگیری از این عوارض، پاکسازی پوست را تحت نظر افراد متخصص و با استفاده از دستگاه‌های مناسب انجام دهید.
پاکسازی پوست چیست و چه عوارضی دارد؟
پاکسازی پوست فرایندی بوده برای تمیز کردن عمیق پوست، حذف آلودگی‌ها، چربی اضافه، سلول‌های مرده و جوش‌های سرسیاه. این کار معمولاً شامل بخور، لایه‌برداری، ماساژ و استفاده از ماسک‌ها و محصولات مراقبتی است. پاکسازی باعث شادابی، روشن‌تر شدن پوست و بهبود جذب کرم‌ها می‌شود.
با این حال، اگر بیش از حد انجام شود، توسط افراد غیرمتخصص یا دستگاه‌ها و محصولات نامناسب صورت گیرد، ممکن است باعث قرمزی، التهاب، خشکی، تحریک پوست یا حتی ایجاد جوش‌های بیشتر شود که همگی جزو عوارض پاکسازی پوست هستند. در ادامه به طور کامل به بررسی این عوارض می‌پردازیم تا در صورت بروز بتوانید سریعا اقدام کرده و دچار مشکل شدید نشوید.
التهاب پوست
التهاب پوست یکی از واکنش‌های شایع و طبیعی بدن در برابر عوامل محرک یا آسیب‌زا است که می‌تواند پس از انجام پاکسازی صورت، استفاده از محصولات نامناسب یا قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی بروز کند. این وضعیت ممکن است به‌صورت موقت و خفیف ظاهر شود یا در برخی موارد شدید و آزاردهنده باشد.
قرمزی، تورم و کبودی
قرمزی، تورم و کبودی از جمله علائم التهاب پوستی و از عوارض پاکسازی پوست بوده که معمولاً پس از درمان‌های فیزیکی مانند میکرونیدلینگ، دستگاه‌های آبرسان پوست، تزریقات زیبایی یا لایه‌برداری‌های عمیق ظاهر می‌شوند. قرمزی نتیجه‌ی افزایش جریان خون در ناحیه‌ی آسیب‌دیده است که با تورم (به دلیل تجمع مایعات در بافت) و در برخی موارد کبودی (بر اثر آسیب به مویرگ‌ها) همراه می‌شود. این علائم معمولاً طی چند ساعت تا چند روز بهبود می‌یابند، اما در صورت ماندگاری طولانی یا تشدید، نیاز به بررسی تخصصی دارند.
درد، سوزش و خارش
درد، سوزش و خارش معمولاً ناشی از تحریک پایانه‌های عصبی پوست در اثر التهاب یا آسیب سطحی هستند. این احساسات ممکن است بلافاصله پس از انجام برخی روش‌های درمانی یا استفاده از محصولات شیمیایی روی پوست آغاز شوند.
خشکی پوست
یکی از عوارض پاکسازی پوست، خشکی بیش از حد آن است. در فرآیند پاکسازی، چربی‌های طبیعی پوست که نقش محافظتی دارند، ممکن است بیش از حد حذف شوند. این موضوع باعث می‌شود سد دفاعی پوست تضعیف شود و رطوبت آن به‌راحتی از بین برود. نتیجه‌ی این وضعیت، احساس کشیدگی، زبری و گاهی پوسته‌پوسته شدن پوست است. استفاده از مرطوب‌کننده‌ی مناسب پس از پاکسازی می‌تواند از این عارضه جلوگیری کند.
تحریک پوست
یکی از عوارض پاکسازی صورت، تحریک پوست است که معمولاً به صورت قرمزی، سوزش یا خارش ظاهر می‌شود. این واکنش ممکن است به دلیل استفاده از محصولات لایه‌بردار قوی، دستگاه‌های پاکسازی یا فشار زیاد هنگام انجام مراحل پاکسازی رخ دهد. پوست‌های حساس بیشتر در معرض این مشکل هستند و در صورت عدم مراقبت مناسب، ممکن است دچار التهاب یا حتی آسیب‌دیدگی سطحی شوند.
جوش‌ها و آکنه
پوست، به‌ویژه در ناحیه‌ی صورت، یکی از اولین قسمت‌هایی است که به تغییرات داخلی بدن و عوامل محیطی واکنش نشان می‌دهد. جوش‌ها و آکنه‌ها از شایع‌ترین عوارض پاکسازی پوست هستند که نه تنها زیبایی ظاهری را تحت تأثیر قرار می‌دهند، بلکه در برخی موارد می‌توانند منجر به درد، التهاب یا حتی آسیب‌های پوستی طولانی‌مدت شوند. شناخت دقیق انواع جوش‌ها کمک می‌کند تا روش درمانی مناسب‌تری برای پاکسازی انتخاب شود.
جوش‌های سطحی
جوش‌های سطحی، رایج‌ترین نوع جوش‌ها هستند که معمولاً در اثر بسته شدن منافذ پوست با چربی، سلول‌های مرده یا آلودگی در پی پاکسازی صورت به شیوه نادرست ایجاد می‌شوند. این نوع جوش‌ها اغلب به‌صورت نقاط قرمز کوچک یا سفیدرنگ روی پوست دیده شده و در ناحیه‌ی پیشانی، بینی و چانه بیشتر ظاهر می‌گردند. جوش‌های سطحی معمولاً دردناک نیستند و در بیشتر موارد با رعایت بهداشت پوست، شست‌وشوی منظم صورت و استفاده از محصولات پاک‌کننده‌ی ملایم قابل کنترل هستند. در صورتی که به آن‌ها دست زده نشود، اغلب بدون جای زخم یا لک از بین می‌روند.
جوش‌های عمیق
جوش‌های عمیق در لایه‌های زیرین پوست شکل می‌گیرند و برخلاف جوش‌های سطحی، معمولاً بزرگ‌تر، دردناک‌تر و ملتهب‌تر هستند. این نوع جوش‌ها ممکن است به صورت برجستگی‌های سفت و قرمز زیر پوست ظاهر شوند که گاهی حتی تا چندین روز باقی می‌مانند. علت اصلی پیدایش آن‌ها اغلب به فعالیت بیش از حد غدد چربی، انسداد عمیق منافذ و رشد باکتری‌ها در زیر پوست درپی پاکسازی صورت به شیوه نادرست برمی‌گردد. درمان جوش‌های عمیق معمولاً نیازمند مراجعه به متخصص پوست و استفاده از داروهای ضدالتهاب، آنتی‌بیوتیک‌ها یا محصولات موضعی قوی‌تری است.
آکنه‌های متراکم
آکنه‌های متراکم که یکی از عوارض پاکسازی پوست بوده، زمانی شکل می‌گیرند که چندین جوش، سرسیاه یا سرسفید در یک ناحیه از پوست به‌صورت متمرکز و فشرده ظاهر می‌شوند. این نوع آکنه‌ها بیشتر در افرادی با پوست چرب دیده می‌شوند و ممکن است با التهاب، قرمزی و گاهی عفونت همراه باشند. عوامل هورمونی، تغذیه ناسالم، استرس و استفاده از لوازم آرایشی نامناسب از جمله دلایل تشدید این نوع آکنه‌ها هستند. درمان آکنه‌های متراکم معمولاً نیازمند پاکسازی منظم پوست، تغییر سبک زندگی و گاهی مداخلات دارویی یا درمان‌های کلینیکی مثل لیزر یا پیلینگ شیمیایی است.
جوش‌های کیستی
جوش‌های کیستی شدیدترین نوع آکنه‌ها هستند که در اثر التهاب شدید در عمق پوست در پی پاکسازی صورت به شیوه نادرست به‌وجود می‌آیند. این جوش‌ها بزرگ، دردناک و اغلب پر از چرک هستند و اگر به‌درستی درمان نشوند، می‌توانند منجر به ایجاد اسکارهای عمیق و ماندگار شوند. استفاده‌ی نادرست از محصولات آرایشی یا فشار دادن این نوع جوش‌ها، آسیب را تشدید می‌کند و روند بهبود را به تعویق می‌اندازد.
زخم‌های پوستی
در فرآیند پاکسازی پوست، اگر اصول بهداشتی و تکنیک‌های استاندارد رعایت نشوند، ممکن است آسیب‌هایی مانند زخم‌های پوستی ایجاد شود. در ادامه، به سه نوع شایع این زخم‌ها که می‌توانند به عنوان عوارض پاکسازی پوست ظاهر شوند، اشاره می‌کنیم.
زخم‌های باز
زخم‌های باز یکی از شایع‌ترین عوارض ناشی از پاکسازی نادرست پوست هستند. این زخم‌ها معمولاً در اثر فشار بیش از حد هنگام تخلیه جوش‌ها، استفاده از ابزار غیراستریل یا لایه‌برداری تهاجمی به وجود می‌آیند. باز بودن این زخم‌ها، پوست را در معرض آلودگی‌های محیطی قرار می‌دهد و احتمال ورود باکتری‌ها و بروز عفونت را افزایش می‌دهد. همچنین، در صورت عدم رسیدگی صحیح، ممکن است جای زخم یا اسکار باقی بماند.
زخم‌های عفونی
وقتی زخم‌های ایجاد شده در حین پاکسازی به‌درستی ضدعفونی نشوند یا تجهیزات مورد استفاده آلوده باشند، احتمال بروز زخم‌های عفونی بالا می‌رود. این نوع زخم‌ها با علائمی مانند قرمزی، تورم، گرما و ترشح چرک همراه هستند و ممکن است نیاز به درمان دارویی یا مراجعه به پزشک داشته باشند. عفونت‌های پوستی می‌توانند روند ترمیم را طولانی کرده و باعث آسیب‌های جدی‌تری به بافت پوست شوند.
زخم‌های عمیق
در برخی موارد، استفاده از مواد شیمیایی قوی، پیلینگ‌های غیر استاندارد یا فشار زیاد روی پوست می‌تواند منجر به زخم‌های عمیق شود. این زخم‌ها به لایه‌های زیرین پوست آسیب می‌زنند و معمولاً با درد و التهاب شدید همراه هستند. بهبود آن‌ها زمان‌بر است و در برخی موارد به درمان‌های تخصصی مانند لیزر یا مراقبت‌های ترمیمی نیاز دارند. زخم‌های عمیق اگر به‌درستی درمان نشوند، می‌توانند موجب ایجاد لکه‌های تیره یا ناهمواری‌های دائمی در پوست شوند.
افت ارتجاعی پوست
یکی از مهم‌ترین عوارض پاکسازی پوست، افت ارتجاعی آن است. در فرآیند پاکسازی عمیق، اگر از دستگاه‌ها یا مواد لایه‌بردار قوی بدون رعایت اصول مراقبتی استفاده شود، لایه‌های محافظ پوست آسیب می‌بیند و کلاژن و الاستین که نقش اساسی در سفتی و انعطاف‌پذیری پوست دارند، تحت تأثیر قرار می‌گیرند. این آسیب می‌تواند به مرور زمان باعث شل شدن بافت پوست، ایجاد چین‌وچروک زودرس و از بین رفتن فرم طبیعی صورت شود. به‌خصوص افرادی با پوست حساس یا سن بالا بیشتر در معرض این خطر هستند.
تبخال
تبخال یا هرپس سیمپلکس از دیگر عوارضی است که ممکن است در پی پاکسازی پوست، به‌ویژه در ناحیه اطراف لب‌ها، ایجاد شود. این ویروس در بدن بسیاری از افراد به‌صورت غیرفعال وجود دارد و پاکسازی شدید یا لایه‌برداری می‌تواند باعث فعال شدن آن شود. زمانی که پوست دچار استرس یا آسیب شود، سیستم ایمنی موقتاً تضعیف شده و فرصت مناسبی برای بروز تبخال فراهم می‌شود. این حالت در افرادی که سابقه تبخال دارند، شایع‌تر است و توصیه می‌شود قبل از پاکسازی، با پزشک مشورت و در صورت نیاز از داروهای ضدویروسی استفاده شود.
هایپرپیگمنتیشن
هایپرپیگمنتیشن یا بروز لکه‌های تیره یکی دیگر از عوارض پاکسازی پوست است که معمولاً در نتیجه تحریک شدید پوست، استفاده از محصولات اسیدی، یا عدم استفاده از ضدآفتاب پس از پاکسازی ایجاد می‌شود. زمانی که پوست تحت فشار مکانیکی یا شیمیایی قرار می‌گیرد، واکنش طبیعی آن ممکن است افزایش تولید ملانین باشد که موجب تیرگی موضعی یا ایجاد لکه‌های قهوه‌ای می‌شود. این حالت به‌ویژه در پوست‌های تیره‌تر شایع‌تر است و در صورت عدم رسیدگی می‌تواند ماندگار شود. استفاده صحیح از محصولات ترمیم‌کننده و مراقبت جدی در برابر نور خورشید برای جلوگیری از این عارضه حیاتی است.
فلس‌های پوستی (پوسته پوسته شدن)
ایجاد فلس یا پوسته‌پوسته شدن پوست پس از پاکسازی معمولاً در اثر لایه‌برداری شدید یا عدم رطوبت‌رسانی مناسب به پوست رخ می‌دهد. در این حالت، لایه‌های سطحی پوست بیش از حد نازک شده یا سلول‌های مرده به درستی حذف نشده‌اند و پوست برای بازسازی، دچار خشکی و پوسته‌ریزی می‌شود. اگرچه مقدار کمی از این پوسته‌ریزی طبیعی است، اما در صورت تداوم یا شدید شدن، می‌تواند نشانه‌ای از حساسیت یا آسیب به سد دفاعی پوست باشد. استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده، آبرسان‌ها و پرهیز از شست‌وشوی بیش‌ازحد پوست، به کاهش این مشکل کمک می‌کند.
بروز عفونت در پوست
یکی از عوارض پاکسازی پوست، به‌ویژه در صورت رعایت نکردن بهداشت یا استفاده از تجهیزات غیراستریل، بروز عفونت‌های پوستی است. در این وضعیت، باکتری‌ها یا قارچ‌ها ممکن است از طریق منافذ باز یا زخم‌های ریز به پوست نفوذ کنند و باعث ایجاد التهاب، قرمزی، تورم یا حتی جوش‌های چرکی شوند. در برخی موارد، استفاده از دستمال‌های آلوده، تماس با دست‌های نشسته یا ماساژ صورت با ابزار آلوده می‌تواند زمینه‌ساز بروز این مشکل شود. برای پیشگیری، استفاده از وسایل استریل، محیط بهداشتی و همچنین مراقبت‌های بعد از پاکسازی مانند استفاده از کرم‌های ضدعفونی‌کننده توصیه می‌شود.
تغییر رنگ پوست
تغییر رنگ یا ایجاد لکه‌های تیره و روشن روی پوست ممکن است پس از پاکسازی رخ دهد، به‌خصوص اگر پوست نسبت به مواد لایه‌بردار حساس باشد یا مراقبت‌های لازم بعد از پاکسازی انجام نشود. این تغییر رنگ می‌تواند به صورت هایپرپیگمانتاسیون (افزایش رنگدانه) یا هیپوپیگمانتاسیون (کاهش رنگدانه) ظاهر شود. استفاده نادرست از مواد شیمیایی، فشار زیاد حین پاکسازی، یا عدم استفاده از ضدآفتاب مناسب پس از درمان می‌تواند از عوامل مؤثر در این تغییر رنگ باشد. پوست پس از پاکسازی حساس‌تر و آسیب‌پذیرتر است، بنابراین نیاز به مراقبت و محافظت ویژه دارد.
حساسیت در برابر آفتاب
یکی از رایج‌ترین مشکلات پس از پاکسازی پوست، افزایش حساسیت نسبت به اشعه‌های خورشید است. پاکسازی باعث نازک‌تر شدن لایه‌ی بیرونی پوست و برداشته شدن سلول‌های مرده شده که این خود موجب می‌شود پوست نسبت به نور خورشید آسیب‌پذیرتر شود. در نتیجه، تماس مستقیم با آفتاب بدون استفاده از ضدآفتاب می‌تواند منجر به سوختگی، قرمزی یا تشدید لک‌ها شود. به همین دلیل، پس از انجام هرگونه پاکسازی، توصیه می‌شود از کرم ضدآفتاب با SPF مناسب استفاده کرده و از قرار گرفتن در معرض آفتاب مستقیم به‌ویژه در ساعات اوج نور اجتناب شود.
چگونه می‌توان عوارض پاکسازی صورت را کاهش داد؟
برای کاهش عوارض پاکسازی پوست، اولین قدم انتخاب متخصص ماهر، استفاده از دستگاه‌های استریل و محصولات مناسب با نوع پوست است. قبل از پاکسازی، بهتر بوده پوست به‌خوبی تمیز و مرطوب شود و از مصرف محصولات تحریک‌کننده مانند رتینوئیدها یا اسیدهای قوی چند روز قبل خودداری گردد.
بعد از پاکسازی نیز استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده و ضدآفتاب با SPF مناسب بسیار مهم است تا پوست به‌سرعت التیام یابد و از آسیب نور خورشید محافظت شود. همچنین پرهیز از دست زدن یا کندن جوش‌ها و التهاب‌های پوستی کمک می‌کند عوارضی مثل قرمزی، التهاب یا جوش‌های پوستی کاهش یابد. در نهایت، نوشیدن آب کافی و تغذیه مناسب نیز در ترمیم سریع‌تر پوست موثر است.
عوارض پاکسازی پوست برای کدام نوع پوست بیشتر است؟
عوارض پاکسازی پوست معمولاً در پوست‌های حساس و خشک بیشتر دیده می‌شود؛ زیرا این نوع پوست‌ها به راحتی تحریک و ملتهب می‌شوند. در پوست‌های حساس، استفاده نادرست یا بیش از حد از محصولات پاکسازی می‌تواند باعث قرمزی، خشکی شدید، خارش و حتی التهاب شود. همچنین پوست‌های چرب و مستعد آکنه اگر پاکسازی غیر اصولی انجام شود، به جای بهبود، دچار تحریک و افزایش التهاب می‌شوند؛ بنابراین، انتخاب روش و محصولات مناسب برای هر نوع پوست اهمیت زیادی دارد تا از بروز عوارض ناخواسته جلوگیری شود.
پاکسازي پوست صورت در خانه بهتر است يا آرايشگاه
پاکسازی پوست صورت در خانه و آرایشگاه، هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. در خانه می‌توانید با استفاده از محصولات طبیعی و ابزارهای ساده، به‌طور منظم پوست خود را تمیز و مرطوب نگه دارید که این روش اقتصادی و راحت است و به‌راحتی می‌توان آن را در برنامه روزانه گنجاند.
اما در آرایشگاه‌ها، پاکسازی عمیق‌تر و تخصصی‌تری انجام می‌شود که معمولاً توسط افراد حرفه‌ای و با دستگاه‌های پیشرفته صورت می‌گیرد و می‌تواند جوش‌ها، چربی‌ها و سلول‌های مرده را بهتر از بین ببرد. با این حال، هزینه و احتمال حساسیت پوست در برخی افراد ممکن است از معایب این روش باشد. در نهایت، انتخاب بین خانه یا آرایشگاه به نوع پوست، بودجه و میزان نیاز به تخصص بستگی دارد.
سخن پایانی
پاکسازی پوست اگر به‌درستی و با رعایت اصول انجام شود، می‌تواند به شادابی و سلامت پوست کمک کند؛ اما انجام نادرست آن ممکن است باعث التهاب، خشکی، حساسیت و حتی آسیب‌های جدی شود. بنابراین، همواره بهتر است این فرایند را زیر نظر متخصص و با استفاده از دستگاه‌ها و محصولات مناسب انجام دهید تا از عوارض پاکسازی پوست جلوگیری شود و پوست شما در بهترین حالت خود باقی بماند. سلامت پوست، سرمایه‌ای ارزشمند است که باید به دقت مراقبت شود. برای مشاوره تخصصی با گندم بیوتی همراه باشید.
